A theme of the age, at least in the developed world, is that people crave silence and can find none. The roar of traffic, the ceaseless beep of phones, digital announcements in buses and trains, TV sets blaring even in empty offices, are an endless battery and distraction. The human race is exhausting itself with noise and longs for its opposite—whether in the wilds, on the wide ocean or in some retreat dedicated to stillness and concentration. Alain Corbin, a history professor, writes from his refuge in the Sorbonne, and Erling Kagge, a Norwegian explorer, from his memories of the wastes of Antarctica, where both have tried to escape.
And yet, as Mr Corbin points out in "A History of Silence", there is probably no more noise than there used to be. Before pneumatic tyres, city streets were full of the deafening clang of metal-rimmed wheels and horseshoes on stone. Before voluntary isolation on mobile phones, buses and trains rang with conversation. Newspaper-sellers did not leave their wares in a mute pile, but advertised them at top volume, as did vendors of cherries, violets and fresh mackerel. The theatre and the opera were a chaos of huzzahs and barracking. Even in the countryside, peasants sang as they drudged. They don’t sing now.
What has changed is not so much the level of noise, which previous centuries also complained about, but the level of distraction, which occupies the space that silence might invade. There looms another paradox, because when it does invade—in the depths of a pine forest, in the naked desert, in a suddenly vacated room—it often proves unnerving rather than welcome. Dread creeps in; the ear instinctively fastens on anything, whether fire-hiss or bird call or susurrus of leaves, that will save it from this unknown emptiness. People want silence, but not that much. | Մերօրյա, համենայն դեպս զարգացած աշխարհի, խնդիրներից է լռությունը, որին ձգտում են մարդիկ՝ այդպես էլ չգտնելով այն։ Երթևեկության աղմուկը, հեռախոսների անվերջանալի զնգոցները, ավտոբուսներում և գնացքներում հայտնվող թվային հայտարարությունները, նույնիսկ դատարկ աշխատասենյակներից լսվող հեռուստացույցի աղմուկը անհանգստության անսպառ մարտկոց են։ Աղմուկով մարդկային ցեղն ինքն իրեն ուժասպառ է անում և, զուգահեռաբար հակառակը՝ մեկուսանալով և գտնվելով վայրի բնությունում, անծայրածիր օվկիանոսի մոտ, տրվում անդորրին ու կենտրոնացմանը։ Պատմության պրոֆեսոր Ալեն Քորբինը իր՝ Սորբոնյան ապաստարանից, և նորվեգացի հետազոտող Էրլին Կագեն իր՝ անտարկտիդայան հիշողություններից, վայրեր, որտեղ երկուսն էլ փորձել են թաքստոց գտնել, գրառումներ են կատարել։ Այդուհանդերձ, "Լռության պատմության" մեջ պրն․ Քորբինը նշում է, որ այլևս այդքան աղմուկ չկա, ինչքան անցյալում։ Նախքան օդաճնշական անվադողերի հայտնվելը, քաղաքի փողոցներում լսվում էին մետաղով շրջանակված անիվների և քարին հարվածող ձիերի պայտերի խլացնող հարվածները։ Մինչ բջջային հեռախոսների մեջ ինքնակամ մեկուսանալը՝ ավտոբուսներն ու գնացքները զնգում էին զրույցներով։ Թերթավաճառները թերթի օրինակները խուլ ու համր չէին թողնում հեռանում, այլ բարձրաձայն գովազդում էին այն, այնպես, ինչպես և բալ, մանուշակ և թարմ սկումբրիա վաճառողները։ Թատրոններում և օպերաներում ուռռաների և սուլոցների քաոս էր տիրում։ Նույնիսկ գյուղերում աշխատելիս գյուղացիները երգում էին, մի բան, որ չեն անում հիմա։ Փոփոխությունը կապված է ոչ այքան աղմուկի աստիճանի, որից նախորդ դարերում նույնպես բողոքում էին, այլ անհանգստացնելու աստիճանի հետ, որով լցվել է այն տարածքը, ուր կարող էր լռություն տիրել։ Ի հայտ է գալիս մեկ այլ պարադոքս․ այն, ներխուժելով սոճու անտառի խորքեր, բուսականությունից զուրկ անապատ, հանկարծակի ազատված սենյակ, հաճախ ապացուցում դրա նյարդայնացնող և ոչ ողջունելի լինելը։ Խուճապն է տարածվում․ ականջը բնազդաբար սրվում է, լինի դա կրակի ճտճտոց կամ թռչնի կանչ, կամ տերևների խշշոց, ցանկացած բան, ինչը կարող է փրկել անհայտ դատարկությունից։ Մարդկանց հարկավոր է լռություն, բայց ոչ այդ աստիճանի։ |